พระอภิธรรม.....ขันธ์
คำว่าขันธ์ แปลว่า กอง พวก หมวด หมู่
ดังนั้น ขันธ์ ๕ จึงหมายถึงสภาวะธรรม ๕ อย่าง
ซึ่งประกอบด้วย
๑. รูปขันธ์ คือ อวัยวะน้อยใหญ่ หรือกลุ่มรูป
ที่มีอยู่ในร่างกายทั้งหมด
๒. เวทนาขันธ์ คือ ความรู้สึกเป็นสุขเป็นทุกข์
ดีใจ เสียใจ หรือ เฉยๆ
๓. สัญญาขันธ์ คือ ธรรมชาติที่มีหน้าที่ในการจำ หรือเป็นหน่วยความจำของจิตนั่นเอง
๔. สังขารขันธ์ คือ ธรรมชาติที่ปรุงแต่งจิต
ให้มีลักษณะต่างๆ เป็นกุศลบ้าง เป็นอกุศลบ้าง เปรียบดัง สีต่างๆ ที่หยดลงไปในแก้วน้ำ
เป็นเหตุให้น้ำในแก้วเปลี่ยนไปตามสีที่หยด
๕. วิญญาณขันธ์ หรือจิต คือ
ธรรมชาติที่รับรู้สิ่งต่างๆ ที่มาปรากฏ
ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ
อีกทั้งเป็นธรรมชาติที่ทำให้เกิดความรู้สึก
นึกคิดต่างๆ
สรุปแล้วขันธ์ ๕ ก็คือ รูป จิต และเจตสิก
หรือ รูปกับนามนั่นเอง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น