0383 วิปัสสนากรรมมัฏฐาน (ต่อจากเมื่อวาน)
พละ๕ คือธรรม ที่ เป็นกำลัง ถ้ามีขึ้นบริบรูณ์แล้วก็จะเป็นอินทรีย์ ๕ หรือธรรมที่เป็นใหญ่อันจะทำไปสู่ความสำเร็จ ประกอบด้วย ศรัทธา (ความเชื่อ) วิริยะ (ความเพียร) สติ (ความระลึกได้) สมาธิ (ความตั้งมั่น) และ ปัญญา (ความรู้) สติ อยู่กลาง คือสติทันกาล ผัสสะที่เกิดกับกายจิตรู้ทันทีแล้ว ละ
ในการเจริญพละ ๕ ก็คล้ายกับอิทธิบาท ๔ คือ ตัวยังคงโยกซ้ายโยกขวา พร้อมกับภาวนาคำว่า ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ และปัญญา ว่าไปอย่างนี้ ๕ เที่ยว ว่าช้า ๆ ไม่ต้องย้อนหลัง เมื่อว่าไปสัก ๓ เที่ยวแล้วก็ลองตรวจสอบดูว่า ธรรมทั้ง ๕ หมวดนี้มีขึ้นในจิต เจริญขึ้นในจิตของเราแล้วหรือยัง ความหมายขององค์ธรรมทั้ง ๕ มีดังนี้
ศรัทธา คือความเชื่อถือ เราเชื่อในกฎแห่งกรรมที่ว่าทำดีได้ดีทำชั่วได้ชั่วหรือไม่ เชื่อในพระรัตนตรัย คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ หรือไม่ กล่าวคือการเชื่อในพระพุทธเจ้าว่ามี พระปัญญาธิคุณ (ปรีชาญาณหยั่งรู้) ตรัสรู้ธรรมวิเศษด้วยพระองค์เองหรือไม่ เชื่อในพระบริสุทธิคุณ (ความหมดกิเลส) ว่าทรงมีจิตบริสุทธิ์หมดจดจากกิเลสเครื่องเศร้าหมองหรือไม่ และเชื่อในพระกรุณาธิคุณ (ช่วยสัตว์โลกให้พ้นทุกข์ถึงนิพพานด้วยการสั่งสอนธรรม) ว่าทรงเสียสละพระองค์สั่งสอนเวไนสัตว์ ตลอดพระชนม์ชีพหลังจากที่ทรงตรัสรู้แล้วหรือไม่ สำหรับการเชื่อในพระธรรมนั้น ได้แก่ เชื่อว่าเป็นผู้สืบศาสนาให้ยืนยาวเป็นเนื้อนาบุญอันประเสริฐควรแก่การสักการะบูชาหรือไม่ หากเรามีความเชื่อในสิ่งนี้แล้วจึงจะเรียกได้ว่ามีศรัทธาในพระรัตนตรัย และถ้ามีศรัทธาเกิดขึ้นจะนำสู่การปฏิบัติอย่างจริงจัง ทุ่มเทแรงกายแรงใจเพราะเชื่อว่าการปฏิบัติเท่านั้นที่จะนำเราพ้นทุกข์ได้ แต่ถ้าเราขาดศรัทธา หรือมีศรัทธาไม่ลึกซึ้ง ก็ยังมีความลังเลสงสัย ไม่ทุ่มเทการปฏิบัติ มีความเกียจคร้าน ไม่เชื่อว่าปฏิบัติแล้วได้ผลจริง เมื่อเป็นเช่นนี้การปฏิบัติก็ไม่ได้ผล
วิริยะ คือความเพียร หรือสัมมัปปธาน ๔ หรือความเพียร ๔ นั่นเอง ซึ่งจะต้องเพียรหนักยิ่งขึ้นที่จะปฏิบัติเพื่อให้ไปถึงจุดหมายปลายทาง ความเพียรนี้ก็เหมือนกับความเพียรในอิทธิบาท ๔ แต่ความเพียรในพละ ๕ จะมีกำลังสูงยิ่งขึ้นไปอีก เพราะสมาธิมีกำลังดีขึ้น จิตละเอียดขึ้นศรัทธาแนบแน่นขึ้นจากการเพียรปฏิบัติก็จะได้พบปรากฎการณ์ต่าง ๆ ที่มากระทบ ทางสัมผัสทั้ง ๖ ไม่วาจะเป็นรูป (ตา) เสียง (หู) กลิ่น (จมูก) รส (ลิ้น) โผฏฐัพพะ (กาย) ธรรมารมณ์ (ใจ) สิ่งที่กระทบนั้นจะละเอียดยิ่งขึ้นไป นิมิตที่ปรากฎก็จะละเอียดขึ้นไป ตามกำลังของสมาธิและตามความละเอียดของจิต
(ต่อพรุ่งนี้ครับ)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น